Fake door testing: valideer ideeën voordat je bouwt

40 uur development weggegooid omdat niemand je nieuwe feature gebruikt. Sound familiar?
Je hebt het perfecte idee bedacht. Je team is enthousiast. Development gaat aan de slag en werkt weken aan de nieuwe functionaliteit. Het gaat live... en niemand gebruikt het.
Dit scenario herken ik uit mijn werk als conversie-optimalisatie specialist. Teams investeren maanden in features die achteraf niemand blijkt te willen. Het frustrerende is dat dit vaak voorkomen kan worden met een simpele techniek: de fake door test.
Wat is een fake door test?
Een fake door test is een validatiemethode waarbij je een knop, menu-item of link plaatst voor een feature die nog niet bestaat. Wanneer mensen erop klikken, krijgen ze een vriendelijke melding dat de functionaliteit nog in ontwikkeling is.
Het concept is simpel maar krachtig: je test de vraag voordat je het antwoord bouwt.
In plaats van maanden te investeren in development, plaats je een "Save design" knop die nog niks doet. Klikken mensen erop? Dan weet je dat er behoefte is. Klikken ze niet? Dan heb je jezelf weken werk bespaard.
Wat betekent een fake door test in de praktijk?
De betekenis van een fake door test ligt in het valideren van gebruikersbehoefte zonder daadwerkelijke investering in ontwikkeling. Het is essentieel een vorm van lean startup methodologie: test eerst, bouw daarna.
De test bestaat uit drie kerncomponenten:
- Een niet-functionerende interface element (knop, link, menu-item)
- Een duidelijke call-to-action die suggereert dat de functionaliteit bestaat
- Een vriendelijke feedback-melding wanneer gebruikers proberen te interacteren
De psychologie achter de fake door test
Waarom werkt deze methode zo goed? Het komt door het verschil tussen wat mensen zeggen dat ze willen en wat ze daadwerkelijk doen.
- In surveys zeggen klanten vaak dat ze een bepaalde feature "zeker zouden gebruiken"
- Maar gedrag in de praktijk vertelt een heel ander verhaal
- Een fake door test meet gedrag, niet intenties
Bovendien test je niet alleen of mensen interesse hebben. Je test of ze genoeg interesse hebben om daadwerkelijk actie te ondernemen. Dat is een veel belangrijkere maatstaf.
Hoe voer je een fake door test uit?
Een effectieve fake door test bestaat uit vier stappen:
Stap 1: Identificeer wat je wilt testen
Kies een specifieke feature of functionaliteit. Bijvoorbeeld: "Kunnen gebruikers hun ontwerp opslaan?"
Stap 2: Voeg de UI toe
Plaats een knop, link of menu-item alsof de feature al bestaat. Maak het visueel consistent met je bestaande interface.
Stap 3: Creëer een vriendelijke error
Wanneer iemand klikt, toon dan een bericht als: "Deze functie is nog in ontwikkeling. We laten je weten wanneer het beschikbaar is!"
Stap 4: Meet en analyseer
Track hoeveel mensen klikken. Dit geeft je direct inzicht in de werkelijke vraag.
Fake door test voorbeelden uit de praktijk
Concrete voorbeelden maken het concept van fake door testing duidelijker. Hier zijn situaties waar ik deze methode succesvol heb toegepast:
Voorbeeld 1: Save vs Share functionaliteit
Voor een design tool testte ik twee buttons: "Save My Design" en "Share My Design". Beide deden helemaal niks, maar gaven wel inzicht in gebruikersgedrag.
Deze data toonde duidelijk aan welke functionaliteit prioriteit moest krijgen in de development roadmap.
Voorbeeld 2: Export functionaliteit in SaaS tool
Een andere klant wilde weten of gebruikers interesse hadden in PDF export. We plaatsten een "Export naar PDF" knop in het dashboard. Resultaat: 12% van de actieve gebruikers klikte erop binnen de eerste week.
Voorbeeld 3: Premium feature validatie
Voor een freemium model testten we interesse in geavanceerde analytics. Een "Geavanceerde rapporten" menu-item werd door 8% van de gebruikers aangeklikt - genoeg validatie om development te starten.
Wat maken goede resultaten bij een fake door test?
De resultaten van je fake door test geven waardevolle inzichten:
Hoge klikratio (>5%): Er is duidelijke behoefte aan deze functionaliteit. Development kan vol vertrouwen aan de slag.
Gemiddelde klikratio (2-5%): Er is enige interesse, maar niet overweldigend. Overweeg alternatieven of verfijning van het concept.
Lage klikratio (<2%): De behoefte is beperkt. Focus je development tijd beter op andere prioriteiten.
Let op: deze percentages zijn richtlijnen. De context van je website en doelgroep maken veel uit.
Voordelen van de fake door test methode
De grootste voordelen zijn praktisch en meetbaar:
- Geen verspilde development tijd: Je bouwt alleen features die mensen daadwerkelijk willen gebruiken
- Echte gebruikersdata: Je krijgt concrete cijfers over interesse, niet alleen meningen
- Snel valideren: Binnen enkele dagen heb je inzichten, in plaats van maanden wachten op development
- Risico beperking: Grote investeringen worden alleen gedaan met bewezen behoefte
- Kosteneffectief: Een fake door test kost vrijwel niets vergeleken met volledige feature development
- Flexibel: Je kunt meerdere varianten tegelijk testen
Fake door test UX: gebruikerservaring optimaliseren
De UX van een fake door test is cruciaal voor betrouwbare resultaten én goede gebruikerservaring. Hier zijn belangrijke overwegingen:
Ontwerp de fake door realistisch
- Gebruik dezelfde visuele stijl als bestaande functionaliteiten
- Plaats de fake door op logische plekken in de interface
- Zorg dat de knop of link er functioneel uitziet
- Gebruik duidelijke, verwachtingsscheppende tekst
Creëer een positieve feedback ervaring
Voorbeeld goede feedback: "Bedankt voor je interesse! Deze functie is nog in ontwikkeling. We sturen je een notificatie zodra het beschikbaar is. In de tussentijd kun je [alternatief] proberen."

Voorbeeld van een goede fake door foutmelding
Vermijd UX frustratie
- Wees transparant over de status van de feature
- Bied waar mogelijk een alternatief of workaround
- Geef gebruikers de mogelijkheid om geïnformeerd te blijven
- Test niet meer dan 1-2 fake doors tegelijk om verwarring te voorkomen
Mogelijke nadelen en hoe je ze vermijdt
Een fake door test kan ook frustraties opwekken als je het niet goed aanpakt:
- Gebruikers kunnen teleurgesteld raken wanneer een feature niet werkt. Los dit op door een vriendelijke, begripvolle boodschap te tonen
- Je moet een balans vinden tussen valideren en gebruikerservaring. Te veel "coming soon" buttons kunnen verwarrend zijn
- Zorg voor follow-up door gebruikers die klikten te informeren wanneer de feature wel beschikbaar komt
- Vermijd misleiding door duidelijk te zijn over de experimentele status
Wanneer gebruik je een fake door test?
Deze methode is vooral waardevol in specifieke situaties:
- Bij nieuwe feature ideeën waarover je twijfelt
- Wanneer development tijd schaars is
- Bij features die veel tijd en resources vragen
- Als je data wilt over gebruikersvoorkeuren
- Voor het valideren van premium features in freemium modellen
- Bij het testen van verschillende UI plaatsingen
Let op: Gebruik het niet voor kernfunctionaliteiten die je website nodig heeft om te functioneren.
Integratie in je CRO strategie
Een fake door test past perfect in een bredere conversie-optimalisatie aanpak. Het is een vorm van experimenteren die focust op validatie voordat je investeert.
Combineer het met andere onderzoeksmethoden zoals heatmaps, sessie-opnames en gebruikersinterviews voor een compleet beeld van gebruikersbehoeften.
Combinatie met andere CRO methoden
- A/B testing: Test verschillende versies van je fake door
- User research: Vraag gebruikers naar hun ervaring met de fake door
- Analytics: Monitor het gedrag na de fake door interactie
- Heatmaps: Zie waar gebruikers klikken en hun aandacht naartoe gaat
Aan de slag met fake door testing
Begin klein met één feature die je wilt testen. Implementeer de fake door, meet de resultaten en leer van de data.
Remember: het doel is niet om gebruikers te misleiden, maar om slimme beslissingen te maken over waar je development tijd naartoe gaat.
Stappenplan voor je eerste fake door test
- Kies één specifieke feature om te testen
- Ontwerp een realistische maar niet-functionerende interface
- Schrijf een vriendelijke feedback boodschap
- Implementeer tracking voor kliks en conversies
- Run de test voor minimaal één week
- Analyseer de resultaten en trek conclusies
- Besluit of de feature development waard is
Klaar om te beginnen? Start vandaag nog met je eerste fake door test. Een fake door test is een van de meest efficiënte manieren om product-market fit te valideren zonder grote investeringen. Het bespaart tijd, geld en frustratie - en zorgt ervoor dat je alleen bouwt wat je gebruikers echt willen.
Ga je zelf met CRO bezig? Dan vind je deze artikelen vast ook interessant:
- De ultieme heatmap gids
- Te weinig bezoekers om te kunnen A/B testen? Geen probleem
- Website redesign: radicale vs. evolutionair redesign methode
- Boost je conversie met slimme camerahoeken van je productfoto's
- De conversie-optimalisatie piramide
- Headlines schrijven: 10 tips voor een goede headline
Ben je een (marketing) manager en wil je meer weten over CRO?
Dan heb ik meerdere artikelen geschreven die vast verder op weg helpen.
- Conversie-optimalisatie: bureau, freelancer of zelf doen?
- 25 CRO-vragen die iedere marketing manager stelt (en de eerlijke antwoorden)
- Wat kost conversie-optimalisatie?
- Conversie-optimalisatie KPI's voor managers
Hulp nodig? Ik help CRO teams als coach of specialist met 'de voeten in de klei'
Gijs heeft meer dan 16 jaar ervaring in het verhogen van conversies als freelance CRO specialist.
Hij combineert zijn expertise in psychologie, statistiek, development, UX design en projectmanagement om alles uit CRO te halen.
Met een track record van meer dan 6.000 uitgevoerde A/B tests is hij een van Nederlands meest ervaren conversie specialisten.
Sinds 2013 is Gijs CXL Certified, een internationaal erkend certificaat voor conversie-optimalisatie.
Gijs is winnaar van de WhichTestWon Award, een internationaal erkend onderscheiding voor conversie-optimalisatie.
Dit is wat zijn klanten over hem zeggen, en dit is het verhaal van Gijs.
